ابزارهای مراقبتی مچ و انگشتان دست

آشنایی با آناتومی دست انسان

در انسان هر یک از دست ها ۲۷ استخوان و تعداد مشخصی از مفصل ها را دارد. ۳۴ ماهیچه حرکات انگشتان را کنترل می کنند در کف دست و ساعد قرار دارند. ماهیچه ها به وسیله زردپی (تاندون) که از رشته های مستحکم بافت همبند ساخته شده اند، به استخوان ها متصل می شوند. هنگامی که ماهیچه منقبض می شود، زردپی را می کشد و زردپی نیز به نوبه خود استخوان را می کشد و آن را به حرکت درمی آورد. زردپی ها علاوه بر به حرکت درآوردن استخوان ها، مفاصل را هم پایدار می کنند. رُباط ها (لیگامان ها) استخوان ها را به هم متصل می کنند. رباط هایی که در هر طرف مفاصل انگشت قرار دارند از انحراف جانبی مفصل جلوگیری می کنند و رباط هایی که در طول کف دست گسترده شده اند، مانع از خم شدن بیش ازحد انگشتان به عقب می شوند. از آن جایی که این بافت های رشته ای خون رسانی کمی دارند، آسیب های زردپی ها و رباط ها به آهستگی بهبود می یابند.

مفاصل نیز با زلاله پوشیده شده و با مایع زلاله ای پر می شود. این مایع حیاتی باعث لغزنده سازی زردپی ها و مفصل می شود و حرکت بدون اصطکاک انگشتان را امکان پذیر می کند. غضروف، یک بافت محکم و تا حدی کِشسان، سطوح مفصل را می پوشاند و سطح هموار و لیز برای حرکت فراهم می کند. سه عصب عمده شامل عصب زند زیرین، میانی و زند زِبَرین دست را به کار می اندازند. عصب میانی که از مچ می گذرد، از این لحاظ مورد توجه است که فشار بر روی آن باعث نشانگان مجرای مچ دستی می شود که یکی از شایع ترین و ناتوان کننده ترین عوارض دست است.

مچ دست و آسیب های این ناحیه از بدن

مچ دست مفصل بسیار مهمی است. حرکت درست این مفصل است که می تواند دست، یعنی متبحرترین اندام حرکتی بدن انسان را در وضعیت های مناسب قرار دهد. مچ دست از کنار هم قرار گرفتن سطح مفصلی پایینی استخوان های رادیوس و اولنا (زند زیرین و زبرین) از یک طرف و استخوان های کارپ از طرف دیگر درست شده و ساعد را به دست متصل می کند.

علت درد مچ دست و انگشت شست بسیار زیاد می باشد بسته به اینکه کدام قسمت مچ دست دچار درگیری و درد شود می تواند موارد جداگانه ای را مطرح کند. به عبارت دیگر، بیماری درد مچ دست بیماری دردناکی است که برروی تاندون های شست دست تاثیرمیگذارد، زمانیکه شما دچار این بیماری شوید با چرخاندن مچ دست، مشت کردن دست وهنگام گرفتن اشیاء با مشکل و درد مچ دست مواجه می شوید. اگر چه هنوز دلیل اصلی بیماری دکوئروین یا درد شست و مچ دست ناشناخته است. اما انجام فعالیت هایی که باعث حرکت های مکرر دست و مچ دست می شود مانند ورزش گلف، ورزش هایی که از راکت استفاده می شود و بلندکردن یک کودک می تواند باعث تشدید این بیماری شود.

درد در مچ دست متناسب با دلایل به وجود آورنده آن می‌تواند با علائم زیر همراه باشد:

تورم

سوزن سوزنی شدن

چوب‌ شدگی مچ دست

مشکل داشتن در نگهداری اشیا در دست

صدای تق تق در هنگام حرکت دادن مچ دست

در صورت وجود موارد زیر به دنبال مراقبت فوری باشید:

اگر نتوانید مچ دست، دست یا یکی از انگشتان خود را حرکت دهید.

مچ دست، دست یا انگشتان شما شکل نادرستی دارند.

به میزان قابل توجهی خونریزی دارید.

روش های پیشگیری از درد مچ دست

استفاده از وضعیت‌های بدنی مطلوب در هنگام نشستن در محل کار به طوری که فشاری بر مچ دست وارد نشود.

استفاده از کیبوردهای مناسب برای مچ دست اگر ساعات طولانی از آنها استفاده می‌کنید.

یاد گرفتن اینکه چگونه از ابزار دستی استفاده کنیم تا فشار کمتری به دست و مچ دست وارد شود.

استراحت دادن به مچ دست در فواصل زمانی منظم در هنگام استفاده از کیبورد

استفاده از محافظ‌های مچ دست برای پیشگیری از آسیب مچ دست در هنگام انجام ورزش‌هایی نظیر اسکیت بوردینگ، اسنو بوردینگ و اسکیت

مچ بند طبی چیست؟

مچ بند طبی برای این منظور استفاده می‌شود تا مچ را در طول فرآیند درمان در حالتی معین ثابت نگه دارد. در کلینیک تخصصی پیشگام مچ‌ بندهای گوناگونی ارئه می‌شود که هر یک از آن‌ها از نظر محافظت و طریقه نگه داشتن مچ دست اندکی با دیگری تفاوت دارد. 

مچ‌ بند می‌تواند به بیمارانی که مچ دست آن ها رگ به رگ شده و درد می‌کند کمک کند و همچنین استفاده از آن برای کسانی که مچ دست آن ها در معرض آسیب است نیز می‌تواند مفید باشد. از اهداف استفاده از مچ بند طبی دست یا اصلاحا اسپلینت دست می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

محافظت از مچ دست

کاهش فشار روی آسیب دیدگی ایجاد شده

ایجاد محدودیت برای مچ دست و ثابت نگه داشتن آن در طول فرایند درمان و کاهش درد

تسریع و تسهیل فرایند التیام پس از جراحی یا صدمه دیدن مچ دست

رباط‌ها، تاندون‌ها و ماهیچه‌های موجود در مچ دست، تکیه گاه و بافت‌های محافظتی از مچ دست را تشکیل می‌دهند. مچ بندهای طبی با پشتیبانی خارجی از شبکه داخلی پشتیبانی که به صورت طبیعی در مچ دست وجود دارد، عمل می‌کنند. آن‌ها برای محدود کردن حرکات خاص استفاده می‌شوند. به طور معمول ، آن‌ها توانایی شما در جل به جا کردن پایتان به سمت پایین و به دور از مچ پا را محدود می‌کنند. همچنین شما قادر نخواهید بود که دستتان را به اندازه معمول و طبیعی خود بچرخانید. یک مچ بند باید به راحتی در کفش‌های ورزشی شما جای بگیرد.

مچ بند طبی یک درمان سریع برای آسیب‌های مچ دست نیست. آن‌ها همچنین به صورت 100٪ محافظت در برابر صدمات بعدی را تضمین نمی‌کنند. شما همیشه باید قبل از تصمیم‌گیری در مورد نیاز خود به مچ بند، به پزشک خود یا یک متخصص ارتوپدی مشورت کنید.

مچ بند طبی دست نباید آن قدر محکم باشد که گردش خون شما را کاهش دهد، بلکه میزان فشردگی آن باید به قدری باشد که برای حمایت از دست شما کافی باشد. در حالی استفاده از مچ بند یک اقدام عالی برای جلوگیری از آسیب دیدگی مچ دست می‌باشد، اما هیچ تضمینی برای کاهش شدت صدمات بعدی وجود ندارد. با این حال، این ابزار کمکی احتمال وقوع جراحت‌های بیشتر را کاهش می‌دهند.

انواع مچ بند طبی

مچ بندهای طبی انواع بسیار مختلفی دارند که هر کدام برای درمان عارضه خاصی طراحی شده اند. اکثر مچ بندهای مخصوص مچ دست را می‌توان در فروشگاه‌های کالاهای ورزشی یا تجهیزات پزشکی یافت. مچ بندهای تخصصی تر باید به صورت آنلاین یا از طریق شرکت‌های تهیه کننده لوازم پزشکی سفارش داده شود. در موارد شدید مچ بندهای طبی باید با نظر پزشک و متناسب با مشکل و نحوه درمان شما خریداری شوند. انواع مچ بند عبارتند از:

1. اسپلینت یا آتل و نگهدارنده مچ دست

این نوع از مچ بندهای طبی در توانبخشی پس از ضربه دیدن و آسیب دیدن کاربرد دارند و برای کاهش ورم تجویز می شوند. همچنین با مراقبت از مچ دست و ثابت نگه داشتن آن به فرایند بهبودی کمک می کند.

2. آتل انگشت

البته آتل انگشت، جزء مچ بندهای طبی به شمار نمی آید. اما عملکرد آن دقیقا شبیه مچ بند است و از انگشتانی که دچار آسیب شده اند و همچنین مچ دست محافظت می کند و با محدود کردن حرکت این قسمت، آن ها را ثابت نگه داشته و در نهایت باعث کاهش درد می شود.

3. مچ بند و آتل انگشت شست

این نوع از مچ بندهای طبی برای آسیب دیدگی انگشت شست طراحی شده اند و اصولا پس از جراحی های انگشت شست نیز تجویز می شوند و همچنین از مچ دست نیز محافظت می کنند.

4. مچ بند RSI 

همان طور که از نام این نوع مچ بند طبی پیداست برای درمان صدمه های کشیدگی مکرر یا rsi تجویز می شود و مچ را در حالت خنثی نگه می دارد تا فشاری به این ناحیه وارد نشود و علائم بیماری کاهش پیدا کند.

5. مچ بند ورزشی

برخی ورزش ها اعم از تنیس روی میز و اسکواش، نیاز به حرکات مکرر مچ دست دارند و فشار شدیدی به ناحیه وارد می کنند. با بستن مچ بند ورزشی می توان از مچ دست محافظت کرد و از بروز آسیب دیدگی های جلوگیری می کند و باعث تقویت مچ دست آسیب دیده می شود.

6. مچ بند پس از عمل

این نوع از مچ بندها برای محافظت از مچ دست پس از جراحی تجویز می شوند. مچ بندهای پس از عمل نسبت به مچ بندهای ورزشی بزرگتر هستند و دارای انعطاف پذیری کمتری هستند و نمی توان از آن به هنگام ورزش یا انجام فعالیت های سنگین استفاده کرد.

مواد سازنده در مچ بند چیست؟

1. نئوپرن: پوشش نئوپرن در بیشتر مچ بندها استفاده شده است؛ زیرا وزنی سبک و جنسی با دوام دارد. نئوپرن در برابر کشش‌ها مقاومت می‌کند و همچنین از ایجاد رطوبت و عرق در داخل آن جلوگیری خواهد کرد.

2. ذغال بامبو: استفاده از ذغال بامبو در پوشش، علاوه بر فشرده سازی بیشتر، نرم و انعطاف پذیر است. از دیگر ویژگی‌های این پوشش، کمک به تنظیم دما و استفاده راحت روزانه است.

3. ژل سیلیکون: استفاده 100 درصد از پوشش سیلیکونی در مچ و انگشت شست، برای دردهای خفیف این ناحیه بسیار مناسب است. احساس راحتی و وزن کم این مدل در هنگام تایپ کردن و نوشتن از ویژگی‌های بازر آن است. این ژل بدون لاتکس و ضد آب طراحی شده است.

4. نایلون مش: وزن سبک و روزنه‌های تنفس در این مدل، امکان استفاده طولانی مدت را می‌دهد.

خرید مچ بند طبی مناسب

متخصصین کلینیک ارتوپدی با توجه به نوع و شدت آسیب دیدگی و شرایط بیمار مناسب ترین مچ بندی طبی را تجویز می کنند و در همین مجموعه این مچ بندها متناسب با نیاز هر فرد ساخته می شود. میزان راحتی استفاده و میزان محافظت هر مچ بند با سایرین متفاوت است، که متخصصان کلینیک در زمان انتخاب مچ بند مناسب علاوه بر در نظر داشتن نیازهای هر فرد چند نکته دیگر را نیز را در نظر دارند که عبارتند از:

1. پوشش داخلی: پوشش داخلی مچ بند میزان راحتی و نرم بودن آن را تعیین می کند که شیوه زندگی و شرایط کاری هر بیماری این موضوع را تعیین می کند.

2. مواد تشکیل دهنده پوشش داخلی: عبور هوا از برخی مواد تشکیل دهنده پوشش داخلی مچ بندها راحت تر است. نخ پنبه یا پنبه، پلی استر، جیر نرم و پارچه کشباف جزء پرکاربردترین مواد تشکیل دهنده مچ بندها هستند که هر کدام مزیت خاص خود را دارند.

3. نحوه بسته شدن مچ بند دور مچ: از بست قلاب دارد یا چسب مخصوص معمولا برای بسته شدن مچ بند دور مچ استفاده می شود. اما تعداد این بست ها و چسب ها متغیر است در برخی یکی، دو تا و ... است، که ترجیح بیمار و ضروریات درمان تعیین کننده این موضوع است.