انسولین چیست؟
انسولین هورمونی است که توسط لوزالمعده یا پانکراس تولید می شود. وظیفه این هورمون کمک به ورود قند به سلول ها است. قند وارد شده در سلول ها به انرژی تبدیل می شود. به طور کلی قند به دو حالت وارد بدن و سلول ها می شود. اول قندی است که بعد از غذا خوردن وارد بدن می شود. که قند موجود در غذا ها است. دومین حالت قندی است که، کبد ان را تولید می کند. این قند معمولا در میان وعده های غذایی تولید می شود.
اما افرادی که آنها را بیماران قندی و یا دیابتی می نامند. افرادی هستتند که بدن آنها یا انسولین تولید نمی کند. که آنها را بیماران دیابتی نوع یک می نامند. و یا افرادی هستند که بدن آنها به طور کامل انسولین تولید نمی کند. که آنها را هم بیماران دیابتی نوع دو می گویند.
زمانی که بدن انسولین تولید نمی کند. قند نمی تواند وارد سلول های بدن شود. و در خون تجمع می کند. به همین دلیل فرد بیمار نیاز دارد تا با تزریق انسولین، مسیر عبوری خون را از تجمع قند ها باز کند.
چگونه از انسولین نگهداری کنیم؟
به طور کلی دو نوع انسولین داریم. انسولین های کوتاه و یا سریع اثر کننده ( این نوع از انسولین ها در هر وعده غذایی مصرف می شوند.) ، و انسولین های بلند و دیر اثر کننده ( این انسولین ها در هر روز یک بار مورد استفاده قرار می گیرند.). که باید مطابق با شیوه ای که شرکت سازنده آن در بروشور ان درج کرده است. مورد استفاده قرار بگیرد.
از آنها در دماهایی استفاده کنید که کاملا متعادل هستند. انسولین ها در مقابل نور مستقیم خورشید و دماهای خیلی سرد ( یخ زدگی) خاصیت خود را از دست می دهند. انسولین های کوتاه که دارای رنگ شفافی هستند. در صورتی که فاسد شوند. رنگ آنها کدر می شود. و انسولین های بلند که دارای رنگ شیری هستند. در صورت فاسد بودن دانه دانه می شوند. و دیگر یکنواخت نیستند.
ویال ها و قلم های انسولین را در بسته در یخچال نگهداری کنید. ولی پس از باز کردن آنها می توانید آنها را در دمای اتاق نیز نگهداری کنید. سعی کنید انسولین ها را در مدت 28 تا 30 روز پس از تهیه کردن مورد استفاده قرار دهید. در دماهای خیلی بالا و فصل تابستان در محیط های خیلی گرم، آنها را درون کیف های خنک نگهداری کنید.
چگونه از انسولین استفاده کنیم؟
برای استفاده کردن از انسولین در ابتدا باید با توجه به تجویز پزشکتان، نوع انسولین را به درستی انتخاب کنید. سپس سوزن ان را به روش کاملا درست و محکم به قلم ان متصل کنید. بعد از ان می توانید درپوش های بیرونی و داخلی سوزن انسولین را جدا کنید.
در ادامه برای اطمینان پیدا کردن از ایمنی قلم انسولین باید، حباب های داخل قلم را از طریق سوزن خارج کنید. برای انجام این کار، ابتدا یک پیچ با عنوان پیچ تنظیم کننده انسولین در انتهای قلم وجود دارد. ان را به اندازه دو واحد بچرخانید. سپس قلم را رو به بالا نگهدارید و دکمه تخلیه ان را فشار دهید. تا زمانی که قطره انسولین از سوزن خارج شود. و شما را از اتصال صحیح سوزن و قلم ان، مطمئن کند.
محل هایی که برای تزریق انسولین مناسب هستند؟
دوز انسولین مصرفی را کاملا مطابق با تجویز پزشک متخصص تنظیم کنید. سپس ان را در محل مورد نظر تزریق کنید. میزان سرعت جذب انسولین به ترتیب: شکم ( اطراف ناف)، بازو ها، ران ها و باسن است. با توجه به نیاز به جذب اهسته ( باسن) و یا سریع ( شکم) انسولین می توانید محل تزریق را مشخص کنید.
دلیل استفاده از انسولین برای بیماران؟
افرادی که دارای بیماری دیابت نوع یک هستند. افرادی که دارای دیابت نوع دو هستند. همچنین خانم های بارداری که دارای دیابت نوع دو هستند.با بررسی یک سری شرای می توانند از روش تزریق انسولین برای کنترل قند خون خود، استفاده کنند.
خانم های بارداری که دارای دیابت نوع دو هستند. در صورتی که قبلا از قرص های کنترل قند استفاده کرده باشند. می توانند در بارداری خود از انسولین استفاده کنند. اما اگر قبلا دچار افزایش قند خون نشده باشند. و به نوعی دچار دیابت بارداری شده باشند. باید با توجه به تجویز پزشک قند خون خود را کنترل کنند.
افراد دیابتی که دارای بیماری دیابت نوع دو هستند. در صورتی که دچار نارسایی کلیه شوند. و یا در حدود دو سال از قرص های کنترل قند خون استفاده کرده باشند. و یا افراد دیابتی که نیاز به جراحی دارند. نیاز است تا قند خون آنها با استفاده از انسولین کنترل شود. افرادی که دارای دیابت نوع یک هستند. می توانند از انسولین استفاده کنند.
روش های تزریق انسولین
- 1. در ابتدا از تمیز بودن دست خود اطمینان پیدا کنید.
- 2. اگر محل تزریق تمیز است نیازی به استفاده از الکل نیست. اما در صورتی که از الکل استفاده کردید. اجازه دهید تا الکل کاملا خشک شود.
- 3. به طور مثال اگر در هر روز یک بار تزریق انجام می دهید. ناحیه تزریق ( شکم، ران، بازو و یا باسن) را تغییر ندهید.
- 4. سرنگ را در زمان تزریق با توجه به میزان بافت های چربی ناحیه تزریق، می توانید از 45 تا 90 درجه تنظیم کنید.
- 5. توجه داشته باشید که تزریق انسولین، یک تزریق زیر جلدی می باشد. بنابراین محل تزریق نباید برامده شود. اگر محل تزریق بعد از ان برامده شود. یعنی تزریق به صورت جلدی صورت گرفته است.
- 6. ناحیه تزریق را با دست جمع کنید تا از عضلات فاصله بگیرد.
- 7. سرنگ را به ارامی وارد بدن کنید. و به ارامی ان را تخیله کنید.
- 8. بعد از تخلیه کامل 10 ثانیه سرنگ را در همان حالت نگه دارید. و سپس ان را خارج کنید.
انواع سرنگ های انسولین
به طور کلی سرنگ های مورد استفاده در تزریق انسولین به دو گروه 100 واحدی و سرنگ 50 واحدی تقسیم بندی می شود. سرنگ های 100 واحدی هر خط کوچک ان دو واحد محسوب می شود. و خط های بزرگ تر نشان دهنده 10، 20، 30 و ... تا 100 واحد را مشخص می کند. اما در سرنگ های 50 واحدی هر خط کوچک نشان دهنده یک واحد است. و خط های بزرگ تر 5، 10، 15، 20 .... 50 واحد را نشان می دهند.
نکات مهم در تزریق انسولین
- نکته ای که افراد دیابتی نوع یک باید به ان توجه داشته باشند. این است که تزریق اولیه انسولین می تواند علائم شدیدی را در فرد نشان دهد. بنابراین باید در ابتدا در بیمارستان بستری شوند. و سپس انسولین تزریق کنند. تا در صورت بروز عوارض پزشکان بتوانند ان را کنترل کنند.
- برای تزریق انسولین حتما در ابتدا نحوه تزریق ان را به صورت کامل اموزش ببینید. اگر از اموزش صحیح ان مطمئن نیستید. حتما برای اولین تزریق ان به پزشک مراجعه کنید. و نحوه تزریق صحیح را از او یاد بگیرید.
- اگر انسولین به صورت نادرست تزریق شود. ممکن است به دلیل کاهش قند خون شدید، فرد دچار مشکلاتی شود. این مشکلات عبارتند از: سردرد شدید، لرزش بدن، سرگیجه های مکرر، مشکل در روند طبیعی تنفس، حالت تهوع، رنگ پریدگی صورت، احساس ضعف و گرسنگی، تشنج، عرق کردن غیر طبیعی بدن و ...
- اگر انسولین به صورت نادرست تزریق شود. ممکن است موجب افزایش قند خون فرد شود. و مشکلاتی را برای فرد به وجود بیاورد. این مشکلات عبارتند از: میزان افزایش ادرار غیر طبیعی، به وجود امدن دو بینی و تار بینی، ایجاد گرفتگی در عضلات بدن، عفونت بدن، کاهش اب بدن، احساس گرسنگی و تشنگی و ...
- اگر ناحیه شکم دارای بافت های چربی زیادی باشد. بهتر است تزریق از طریق شکم انجام نگیرد.
- تزریق های انسولین را با فاصله ای 2 سانتی متری از هم انجام دهید.
- تا حد ممکن سعی کنید در نقطه ای که قبلا در انجا تزریق انجام شده، حداقل به مدت یک ماه مجددا تزریق انجام ندهید.