پیشگیری از بارداری
روشهای متنوعی برای پیشگیری از بارداری وجود دارد. هر زوجی با توجه به اولویتها و شرایط خود مبادرت به استفاده از یکی از آنها میکند. هر روش جلوگیری از بارداری مزایا و معایب مرتبط با خود را دارد. در هر کدام درصد خطایی برای بارداری ناخواسته وجود دارد. در واقع شما برای این که روش مناسبی برای پیشگیری انتخاب کنید، باید با توجه به میزان خطر حاملگی هر کدام و مزایا و معایبشان تصمیم بگیرید. البته در صورت داشتن شرایط خاص مشورت با پزشک ضروری به نظر می رسد.
90 درصد زنانی که به لحاظ جنسی فعال هستند، اگر طی یک سال از هیچ روش پیشگیری استفاده نکنند، باردار میشوند. قطعی ترین روش برای پیشگیری از بارداری، نداشتن رابطه جنسی است که مشخصا این روش، روش مناسبی نمی باشد. عدم استفاده از روشهای پیشگیری در روابط جنسی گاه زوجین را وادار می کند تا در صورت بارداری از سقط جنین استفاده کنند؛ به همین دلیل آگاهی از این روشها و به کار بردن آنها اهمیت دارد.
یکی از بهترین روشهای پیشگیری از بارداری استفاده از ابزارهای داخل رحمی است که در گروه روشهای طولانی مدت پیشگیری هستند. آنها بالای 99 درصد قدرت پیشگیری از بارداری دارند. این روشها هم مانند روشهای هورمونی قدرت پیشگیری نسبت به بیماریهای عفونی ندارند. IUD یکی از پیشرفته ترین ابزارهای داخل رحمی به منطور پیشگیری از بارداری است که در ادامه به بررسی این روش می پردازیم.
IUD چیست؟
IUD مخفف کلمه Intrauterine Device، به معنی وسیله ای است که در قسمت بالایی حفره رحم جاگذاری شده و به منظور جلوگیری از بارداری استفاده می شود و بسته به نوع IUD تا ده سال می توان از بارداری پیشگیری کرد. انتخاب زمان مناسب جهت قرارگیری این جسم در رحم می تواند نتایج مطلوب تری را به عمل آورد. بنابراین این روش یکی ازمطمئن ترین روش ها برای پیشگیری از بارداری است.
انواع IUD
۱- آی یو دی هورمونی: این نوع IUD وسیله ای T شکل و پلاستیکی است که به مرور زمان باعث ترشح پروژستین شده و به دنبال آن مخاط ضخیمی را در دهانه رحم ایجاد می کند ودر نهایت راه نفوذ اسپرم را مسدود می کند.
۲- آی یو دی مسی: این نوع از IUD با آزاد کردن یون های مس مانع از لقاح تخمک و اسپرم در رحم می گردد. درخصوص عوارض جانبی IUD مسی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
خونریزی بین دورههای پریود
گرفتگی عضلات شکم
درد شدید قاعدگی و خونریزی شدید
تفاوت IUD مسی و IUD هورمونی
آی یو دی مسی میتواند بارداری را تا ۱۰ سال متوقف کند. IUD هورمونی بسته به نوع و مارک تجاری فقط ۳-۵ سال کار میکند.
در صورت استفاده از IUD مسی ممکن است خونریزی شدیدتر، درد شدید قاعدگی و گرفتگی عضلات را تجربه کنید. همچنین ممکن است بین دورههای قاعدگی مقداری خونریزی داشته باشید. آی یو دی هورمونی به طور معمول درد قاعدگی و خونریزی شدید را تسکین میدهد. حتی ممکن است تخمک گذاری و قاعدگی شما را به طور کلی متوقف کنند.
پزشک شما ممکن است به شما در انتخاب بهترین نوع IUD کمک کند. جلوگیری از بارداری اغلب اصلیترین استفاده از IUD است. اگر میخواهید علاوه بر جلوگیری از بارداری درد پریود را نیز تسکین دهید ممکن است آی یو دی هورمونی بهترین انتخاب برای شما باشد. اگر میخواهید برای مدت طولانیتری این وسیله را داشته باشید استفاده از آی یو دی مسی انتخاب بهتری است.
مزیت IUD نسبت به سایر روش های پیشگیری از بارداری
این روش علاوه برجلوگیری بلندمدت(به مدت 10 سال می تواند مانع از بارداری شود)، برگشت پذیر هم می باشد و درصد شکست آن نیز از سایر روش ها کمتر است ( اثربخشی IUD تقریبا در حدود 99.8 درصد میباشد).
عوارض کمتری را در پی دارد.
آی یو دی مسی در مقایسه با سایرداروها اثرات سمی خاصی برروی کبد و سایر اعضای بدن در بلندمدت ندارد .
کاپرتی یا آی یو دی (I U D)
کاپرتی یا آی یو دی (I U D) یک وسیله کوچک حاوی مس است که درون رحم گذاشته می شود و به مدت ۱۰ سال از بارداری جلوگیری می کند. آی یو دی از وسایل پیشگیری بارداری است که پس از کار گذاری در رحم موجب التهاب در حفره رحم و صدمه به اسپرم ها، اختلال در حرکت لوله های رحمی و جلوگیری از حرکت اسپرم ها و جلوگیری از رسیدن آن به تخمک می شود. این وسیله یک پلاستیک T شکل است که از فلز مس پوشیده شده و به آی یو دی یا کاپرتی مسی مشهور است. میزان اثر بخشی کاپرتی حدود ۹۹/۲ درصد است.
آی یو دی ها دو نوع هستند ۱. آزاد کننده مس ۲. آزاد کننده هورمون، که هر دو دارای نخی هستند که انتقال باکتری را به کمترین میزان می رسانند.
چگونگی جایگذاری آی یو دی
در قدم اول با مراجعه به پزشک زنان با گرفتن تست بارداری حامله نبودنتان بررسی می شود. سپس معایناتی برای اطمینان از نبودن التهاب یا عفونت لگنی انجام می شود. با وجود آن که در هر مرحله از سیکل قاعدگی امکان کارگذاری IUD وجود دارد اما معمولا بهترین زمان در روزهای پایانی عادت ماهیانه است. چون در این زمان کارگزاری راحتتر است و احتمال بارداری هم کمتر است.
هنگام جاگذاری IUD توسط پزشک یا ماما شما بر روی تخت مخصوص معاینه دراز میکشید. پس از آن واژن را باز کرده و محل را استریل میکند. پس از اندازه گیری عمق رحم با استفاده از اپلیکاتور IUD را داخل رحم قرار میدهد. با خروج اپلیکاتور، شاخههای Tمانند IUD باز میشود و دو رشته نخ نازک متصل به آن از دهانه رحم خارج شده و به داخل محوطه واژن امتداد پیدا میکند. انجام این مراحل ممکن است دردناک باشد. در طی 15 دقیقه شدت درد به اندازه دردهای قاعدگی کاهش پیدا کرده و قطع می شود. گرفتگی و درد مشابهی هراز گاهی امکان دارد، احساس شود.
مصرف آی یو دی برای چه کسانی ممنوع است؟
افرادی که دارای بیماری ویلسون هستند
بیماران اندوکاردیت
همچنین خانم های که تازه ازدواج کرده اند و صاحب فرزند نشده اند.