PH متر

معرفی دستگاهph متر

دستگاه ph متر برای اندازه گیری فعالیت یونی ـ هیدروژنی یک محلول استفاده میشود. تعیین ph یک محلول ابی یا در واقع تعیین اسیدی یا قلیایی بودن ان ماده، در انجام ازمایش های زیستی و شیمی بسیار اهمیت دارد.

بازه ی نشان دهنده ی ph محلول ها بین ۰ تا ۱۴ است. واژه ی اسیدی به محلول هایی اطلاق میشود که ph آنها در بازه ی ۰ تا ۷ باشد و ph محلول های قلیایی در بازه ی ۷ تا ۱۴ قرار دارد. به ماده ای که ph آن ۷ است ماده ی خنثی می گویند مانند آب.

کاربرد دستگاه ph متر

از دستگاه ph متر در آزمایشگاه های صنعتی، غذایی و دارویی، تصفیه خانه ها، پزشکی و هر آزمایشگاه دیگری که سنجش میزان ph یک ماده اهمیت دارد استفاده می شود.

در صنایع معمولا ph آب را بالای ۷ نگه میدارند، زیرا خاصیت اسیدی باعث خورندگی فلزات میشود. یون +H موجب اسیدی شدن محلول و یون -OH سبب خاصیت بازی در یک محلول می شود.

دستگاه ph متر با اندازه گیری پتانسیل الکتریکی بین دو الکترود و سنجش میزان یون های هیدروژن، می تواند ph محلول ها را اندازه گیری کند.

انواع دستگاه ph متر

دستگاه های ph متر در سه گروه تقسیم بندی می شوند:

Ph متر های قلمی: این دستگاه ها به شکل یک قلم بوده، سبک، کوچک و ارزان هستند. با این حال دقت آنها بالا نیست.

Ph مترهای پرتابل: این دستگاه ph متر نسبت به نوع قلمی هم گرانترند و هم دقت بالایی دارند اما مانند نوع قلمی قابلیت جابه جایی دارند.

Ph مترهای آزمایشگاهی: این نوع از ph مترها دقت بسیار بالایی دارند و گاها حتی می توانند علاوه بر ph پارامترهای دیگری را نیز محاسبه کنند. اما برخلاف دو مدل قبل این دستگاه ها در جای ثابت قرار میگیرند و قابلیت جا به جایی ندارد.

اجزای دستگاه ph متر

اجزای یک دستگاه ph متر به طور کلی شامل موارد زیر است:

کلید روشن خاموش کردن دستگاه: ممکن است در بعضی از دستگاه ها این کلید وجود نداشته باشد و مستقیما با وصل کردن دوشاخه به پریز دستگاه روشن شود.

کنترل دما: با استفاده از این کنترل گر دمای محلول مورد نظر را می توان کنترل کرد.

کنترل کالیبراسیون: در دستگاه های ph متر با توجه به نوع دستگاه، یکی از انواع کالیبراسیون را دارا هستند مثلا امروزه دستگاه ها از کالیبراسیون سه نقطه ای استفاده می کنند.

الکترود ترکیبی: این الکترود را باید در آب مقطر نگه داری کرد و متصل به دستگاه است. این الکترود ترکیبی شامل یک الکترود کالومل و یک الکترود درون محفظه ی شیشه ای است.

اصول استفاده از دستگاه ph متر

• ـ قبل از استفاده از یک دستگاه ph متر باید با استفاده از محلول هایی با ph مشخص آنها را کالیبره کرد.
• ـ در صنایع علاوه بر میزان ph باید به میزان دما نیز توجه کرد زیرا سرعت خورندگی با دما رابطه مستقیم دارد.
• ـ به ازای هر یک واحد تغییر ph در میزان اسیدی یا بازی بودن محلول ده برابر تغییر ایجاد می شود.
• ـ در صورتی که قصد دارید محلولی را به ph خاصی برسانید همزمان با اضافه کردن ماده ی جدیدی به محلول باید آن را به طور مداوم هم زد تا میزان ph در قسمت های مختلف محلول یکسان شود.

راهنمای خرید دستگاه ph متر

• ـ برای خرید یک دستگاه ph متر باید ابتدا به سهولت در استفاده از ان و قابلیت جا به جایی یا ثابت بودن آن دقت کرد.
• ـ دقت ph متر برای انجام کارهای حساس باید حتما در نظر گرفته شود و دستگاه مناسب با نوع فعالیت را انتخاب کرد.
• ـ یکی از موارد مهم در انتخاب ph متر دقت در نوع کالیبراسیون و تعداد نقاط کالیبراسیون است.
• ـ امروزه دستگاه های ph متر آن قدر پیشرفته شده اند که می توان مواد نیمه جامد را نیز به وسیله ی آنها ph سنجی کرد.